Синоним сыйфатлар антоним сыйфатлар

Скачать материал

без ожидания

Скачать материал

без ожидания

Описание презентации по отдельным слайдам:

• 

  1 слайд

  Тема: Синоним һәм антоним сыйфатлар
  5 класс

• 

  2 слайд

  Дәреснең девизы:

  Күтәрик егылган гөлләрне,
  Матурлык калмасын басылып.
  Яманлык җиңелсен дисәк без,
  Яхшылык эшләргә ашыгыйк.
  Ф.Яруллин

• 

  3 слайд

  Модель төзү
  Сыйфат

• 

  4 слайд

  Белемеңне тикшер, бәялә
  – в
  – в
  – б
  – в
  – б
  — г
  – а
  — в

    Хатасыз эшкә — 5
  Ике хаталы эшкә — 4
  Өч һәм аннан да күбрәк хаталы эшкә — 3

• 

  5 слайд

  Уку мәсьәләсен кую

  Нәни,бәләкәй,кечкенә
  Матур, чибәр, сылу.
  Яхшы,әйбәт.

  Яхшы-начар
  кечкенә-зур
  матур –ямьсез

• 

  6 слайд

  Тема:

  Синоним һәм антоним сыйфатлар

• 

  7 слайд

  Карточка№1
  Куркак, кыю, гайрәтле, тырыш, батыр.
  Яхшы ,начар, явыз, әшәке.
  Карточка №2
  Җылы, эссе, салкын, кызу.
  мәрхәмәтле, игелекле, шәфкатьле, начар

• 

  8 слайд

  Карточка№1
  Куркак, кыю, гайрәтле, тырыш, батыр.
  Яхшы ,начар, явыз, әшәке.
  Карточка №2
  Җылы, эссе, салкын, кызу.
  мәрхәмәтле, игелекле, шәфкатьле, начар

• 

  9 слайд

  синонимнар –
  мәгънәдәш сүзләр, бер-берсеннән мәгънә төсмерләре белән, язылышлары белән аерылалар.

• 

  10 слайд

  Антонимнар –
  мәгънәләре буенча предметның бер-берсенә капма-каршы билгеләрен белдерә торган сүзләр
  -сөйләмнең сәнгатьлелеген көчәйтә
  сүзлек хәзинәсен баета
  Антоним-грек сүзе, каршы мәгънәсендә

• 

  11 слайд

  Ахырын тап

  Эшлегә сәгать җитми, эшсезгә сәгать үтми.
  Эшчән әмәлен табар, ялкау сәбәбен табар.
  Өең кысан булса да, күңелең иркен булсын
  Яхшы тел яз кебек, яман тел көз кебек

• 

  12 слайд

  Ахырын тап

  Эшлегә сәгать җитми, эшсезгә сәгать үтми.
  Эшчән әмәлен табар, ялкау сәбәбен табар.
  Өең кысан булса да, күңелең иркен булсын
  Яхшы тел яз кебек, яман тел көз кебек

• 

  13 слайд

  Антонимнар күбрәк мәкальләрдә,табышмакларда
  кулланыла. Алар сүзлек хәзинәсен баета,сөйләмнең сәнгатьлелеген
  көчәйтә.

• 

  14 слайд

  103 нче күнегү
  1. Мактанчык, масаючан. 2. Уӊмаган, булдыксыз. 3. Рәхимсез, кырыс, усал. 4. Нечкә, нәзек. Кулай, урынлы

• 

  15 слайд

  төче – ачы җылы – салкын киӊ – тар олы — кече кыю — куркак эре — вак арзан — кыйбат пычрак — чиста сөйкемле − сөйкемсез
  акыллы – акылсыз (тиле) озын — кыска яхшы – начар

• 

  16 слайд

  Оксиморон-
  каршылыкка корылган сүзләр.
  Әдипләр, язучылар, тел осталары, үзара бәйләнешкә керә алмастай антонимнарны файдаланып, махсус сурәтләү чаралары тудыралар. Аларны сөйләмне җанландыру өчен кулланалар.

  Сүзтезмәләрнең үзенчәлеге нидә?
  сакаллы сабый
  бай хәерче
  надан галим
  акыллы юләр

• 

  17 слайд

  “Әрнеттерә торган шатлыгым син,
  Сөенечләр биргән сагышым.”
  Ш.Галиев

• 

  18 слайд

  Өй эше: 107 , 108, 109 нчы күнегүләр.

  Өй эше

• 

  19 слайд

  синонимнар –
  мәгънәдәш сүзләр, бер-берсеннән мәгънә төсмерләре белән, язылышлары белән аерылалар.

• 

  20 слайд

  Антонимнар турында ниләр белдегез?
  Антонимнар — капма-каршы мәгънәле сүзләр.
  -сүзлек хәзинәсен баета
  -сөйләмнең сәнгатьлелеген көчәйтә

• 

  21 слайд

  Дәресебезнең девизы
  Күтәрик егылган гөлләрне,
  Матурлык калмасын басылып.
  Яманлык җиңелсен дисәк без,
  Яхшылык эшләргә ашыгыйк.
  Ф.Яруллин

• 

• 

  23 слайд

  Дәресебез тәмам.
  Рәхмәт.

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 238 083 материала в базе

• Выберите категорию:

• Выберите учебник и тему

• Выберите класс:

• Тип материала:

  • Все материалы

  • Статьи

  • Научные работы

  • Видеоуроки

  • Презентации

  • Конспекты

  • Тесты

  • Рабочие программы

  • Другие методич. материалы

Найти материалы

Вам будут интересны эти курсы:

• Курс повышения квалификации «Педагогическая риторика в условиях реализации ФГОС»

• Курс повышения квалификации «Специфика преподавания конституционного права с учетом реализации ФГОС»

• Курс повышения квалификации «Основы построения коммуникаций в организации»

• Курс профессиональной переподготовки «Организация деятельности по подбору и оценке персонала (рекрутинг)»

• Курс повышения квалификации «Этика делового общения»

• Курс повышения квалификации «Использование активных методов обучения в вузе в условиях реализации ФГОС»

• Курс профессиональной переподготовки «Управление ресурсами информационных технологий»

• Курс профессиональной переподготовки «Корпоративная культура как фактор эффективности современной организации»

• Курс профессиональной переподготовки «Организация деятельности специалиста оценщика-эксперта по оценке имущества»

• Курс профессиональной переподготовки «Уголовно-правовые дисциплины: теория и методика преподавания в образовательной организации»

• Курс профессиональной переподготовки «Метрология, стандартизация и сертификация»

• Курс профессиональной переподготовки «Организация деятельности по водоотведению и очистке сточных вод»

• Курс профессиональной переподготовки «Гостиничный менеджмент: организация управления текущей деятельностью»

• Курс профессиональной переподготовки «Организация и управление службой рекламы и PR»

Тема:  Синоним һәм антоним сыйфатлар.

Дәрес тибы: яңа белем үзләштерү

Дәрес максатлары:

1. Белем бирү максаты:

• сыйфат буенча алган белемнәрне дөрес куллану;
• синоним һәм антоним сыйфатлар турында белем алу, аларны аеру.

1. Үстерү максаты:

• укучыларның фикерләү сәләтен үстерү;
• сөйләм телләрен үстерүгә җирлек булдыру.

1. Тәрбия бирү максаты

• Укучыларда әдәплелек сыйфатларын тәрбияләү.

Җиһазлау: дәреслек (Ч. М. Харисова, Н.В. Максимов, Р.Р. Сәйфетдинов), презентация, таратма материаллар, интерактив такта.

Дәрес барышы

1. Оештыру.

1. Дәрестә уңай психологик халәт тудыру.

• Хәерле көн, укучылар!
• Кәефләрегез ничек?
• Бер-берегезгә карашып, елмаеп, яхшы кәеф теләгез!
• Мин дә сезгә бүген зур уңышлар телим!

2. Мотивация. Актуальләштерү.

— Укучылар, экранда сез кемне  күрәсез?

+ Бу – татар малае Шомбай.

— Беләсезме, Шомбай ул — әкияти герой. Хәтта безнең Татарстанда Шомбай-фест дип аталган курчак театрлары фестивале булып узды. Менә шушы Шомбай бүген дәресебезгә кунакка килде. Тик ул буш килмәгән, сезгә яңа белемнәр, ниндидер сүзләр  алып килгән. Экранга игътибар итегез әле.

Матур, гүзәл, чибәр                                                 Начар-әйбәт

Әдәпле, тәрбияле                                                     Авыр – җиңел

Мондый сүзләр Сезгә танышмы?

+ Әйе,  1баганадагы сүзләр – сионимнар, 2 – антонимнар.

— Нинди сүзләрне синоним һәм антоним сүзләр дип атыйбыз?

+ Синонимнар – мәгънәләре белән якын, язылышлар, әйтелешләре –төрле, антонимнар – капма-каршы мәгънәдәге сүзләр.

— Димәк, безнең дәресебезнең темасы нинди булыр?

+ Синоним һәм антоним сыйфатлар.

— Нинди максат куясыз?

+ Сыйфатларның синоним һәм антоним парларын табу, җөмлә эчендә аларны аеру.

3. Яңа белем үзләштерү.

Сыйфатлар

                              Синоним                                   Антоним

                             мәгънәләре якын                       мәгънәләре каршы

1. Ныгыту.

Беренче ныгыту. Мәкаль өстендә эш.

1. Ялкау кеше ярты кеше, уңган кеше — алтын кеше.
2. Тәртипле, әдәпле булсаң гына сине яраталар.

Ялкау – уңган – антонимнар. Тәртипле, әдәпле – синонимнар.  Белемнәрне

бәяләү.

Икенчел ныгыту. Экранда бирелгән сыйфатларның үз парларын табарга.

• татлы   —  бәләкәй
• салкын  -чиста
• кечкенә — баллы
• саф – суык
• авыр – явыз
•  усал — кыен

Иҗади бирем.  Әкиятне дәвам итегез.

Борын-борын заманда бер патшалык булган. Патшаның исеме Сыйфат икән. Аның бик матур,  чибәр кызлары булган. Һәм беркөнне бу патшалыкка батыр, кыю егетләр килгән…

1. Йомгаклау.

-Сыйфатларның схемасын төзик әле, укучылар.

-Белемнәрне бәяләү.

1. Өйгә эш.

1. 4 мәкаль язып килергә.

2. Сыйфат буенча 5 сорау әзерләргә..

3. Кроссворд төзергә.

 Дәреснең темасы:  Антоним һәм синоним сыйфатлар (3 нче сыйныф)

Максат: 1)Сыйфат турында өйрәнгәннәрне ныгыту;

2)Укучыларның белем дәрәҗәсен, логик фикерләү сәләтен, иҗади сәләтләрен үстерү;

3)Антоним һәм синоним сыйфатлар белән таныштыру;

4)Туган телгә мәхәббәт, әниләргә хөрмәт тәрбияләү.

Материал: татар теле дәреслеге, 3 сыйныф, 81 -84 бит, табышмаклар китабы, дәфтәр,компьютер,проектр,презентация.

Дәреснең тибы: сәяхәт дәрес.

Дәрес барышы:

I.Оештыру. 

1.Уңай хәләт тудыру:

 2. Укучыларның дәрескә әзерлекләрен тикшерү.

 3. Дәрескә кирәкле әсбапларны барлау.

 4. Дәрес максатын хәбәр итү.

Исәнмесез укучылар! Хәерле көннәр сезгә! Зиһен һәм тел ачкычлары. Телимен һәммәгезгә!

   — Укучылар бүгенге дәрестә без сезнең белән сыйфат сүз төркемен кабатларбыз һәм сыйфатларның антоним һәм синоним төрләрен өйрәнербез.

II. Актуальләштерү:

— Өй эшенә сезгә 153 нче күнегү иде. Сыйфатлар кулланып хикәя язарга. Әйдәгез берничә укучының хикәясен тыңлап узыйк.

–Бик әйбәт укучылар.

Без сезнең белән сыйфатлар мәкаль һәм табышмаклар да күп кулланыла дип үткән идек, экранда алар бирелгән, танышыйк һәм сыйфатларны табып ачыклыйк әле. Нинди сыйфатлар табарсыз.

Аяксыз , кулсыз, үзе агачтан сикереп төшә.(яфрак)

Ак җир, кара тап, нәрсә булыр, уйлап тап.(китап)

Теле озынның акылы кыска.(м)

Акыллы чәчә барыр, акылсыз җыя барыр.(белем)

Вөҗданы пакъ- йөзе ак. (м)

-Синоним һәм антоним сыйфатлар кулланылган. Тактада язу.

Аяксыз-кулсыз —— антонимнар,

ак-кара—антонимнар,

озын-кыска— антонимнар,

акыллы-акылсыз—антонимнар,

пакъ-ак—синонимнар.

-Безнең бүгенге дәреснең темасы да Синоним һәм антоним сыйфатлар дип атала. Дәфтәрләргә число һәм теманы язып куйыйк.

III.Матур язу күнегүе.

Егерменче гыйнвар.

Чәршәмбе көн.

Сыйныф эше.

к н л

.алкын, оз.н, .омшак, .айдалы, б.ллы, .үгәрәк.

IV. Үткәннәрне ныгыту.

-Укучылар, без буген сәяхәт- дәрес үткәрербез һәм “ Сыйфат патшалыгы”на сәяхәт итәрбез. Беренче патшалыкта тест эшләргә туры киләчәк.”Сорау бездән,җавап-сездән” дип атала ул тест.

(слайд 1)

1 .Сыйфат нәрсәне белдерә?

А)предметны

Б)предметның эшен

В)предметның билгесен

2. Сыйфат нинди сорауларга җавап булып килә?

А) Кем? Нәрсә?

Б)Нинди? Кайсы?

В) Нишли? Нишләде? Нишләгән?

3. Сыйфат нинди сүз төркеменә бәйләнеп килә?

А) фигыльгә

Б)исемгә

В)алмашлыкка

4)Сыйфат кергән җөмләне билгеләргә

А)Алсу мәктәптә укый.

Б)Бүгенге көн кояшлы булды.

В) Әни миңа күлмәк алды.

II нче патшалык “Бер предметка күп билге “ дип атала.(сдайд 2)

1 нче рәт – алма

2 нче рәт – кыяр

3 нче рәт – помидор сүзләренә сыйфатлар табып язырга.

-Сыйфат предметның нинди билгеләрен белдерә? (форманы, төсне,тәмне,характерны, табигать күренешләренең билгеләрен)

V.Яңа тема өстендә эш.

-Сыйфатлар мәгънәләре ягыннан аерылалар. Мәгънәләре капма –каршы булган сыйфатларны антоним сыйфатлар дип атыйлар. Шулай итеп III нче патшалык “Антоним сыйфатлар” патшалыгына рәхим итегез. Алар белән танышырга дәреслегебез ярдәм итәр. 82 нче бит, 155 нче күнегүне эшлибез. (язмача башкару)

(слайд 3)

_Ә хәзер бирелгән сыйфатларның антонимын табарга кирәк

Матур- ямьсез җиңел- авыр

Яшь-  карт ачы- баллы

Яңа- иске салкын- җылы

Караңгы- якты чиста- пычрак

Бай- ярлы төз-кәкре

Дәреслек белән эш. 156 нчы күнегү (язмача). Нокталар урынына тиешле антоним сыйфатларны сайлап язырга.

VI. ФизИК ЯЛ МИНУТЫ. (слайд 4)

_Күрсәт әле, үскәнем. Ничек кошлар очалар?

-Менә шулай, менә шулай.җиңел генә очалар.

-Күрсәт әле, үскәнем, ничек яфрак коела?

-Менә шулай, менә шулай, матур итеп коела.

-Күрсәт әле, үскәнем, ничек куян сикерә?

Плакат белән танышу.

 1. Мәгънә төсмерләре үзгә булса да, бер үк төрле билгене берничә сыйфат белән белдереп була. Андый сыйфатлар мәгънәдәш яки синоним сыйфатлар дип аталалар. Мәсәлән: олы, зур; эссе, кайнар; матур, чибәр; батыр, кыю һ. б.

2. Мәгънәләре буенча предметның бер-берсенә каршы билгеләрен белдерә торган сүзләр антоним сыйфатлар дип аталалар. Мәсәлән: матур — ямьсез, эшчән — ялкау, батыр —куркак.

Укытучы:

-Синоним һәм антоним сыйфатлар предмет билгеләрен төгәлрәк сурәтләргә ярдәм итә.

Антоним сыйфатлар өстәп, җөмләләрне әйтеп бетерегез.

Кышын көн кыска, ә төн … . (озын)

Җәен көн аяз, ә көзен … . (болытлы)

Күп укыган бала белемле, ә аз укыган … . (белемсез)

Китап калын, ә дәфтәр … . (юка)

Алма баллы, ә лимон … . (ачы)

Кар йомшак, ә боз … . (каты)

Шикәр ак, ә күмер … .(кара)

VII. Дәреслек белән эш. 158 нче күнегү. Антоним сыйфатлар куеп, мәкальләрне күчереп язарга.

Әйдәгез, синоним сыйфатлар кулланып, 160 нчы күнегүне язып эшлибез.

VIII.Йомгаклау.

Сыйфат турында тагын бер мәгълүмат алдык. Синоним һәм антоним сыйфатлар турында ниләр белдек укучылар? (Билгеләмәне искә төшерәбез).

IX. Өйгә эш бирү. 162 нче күнегү. Табышмакларның җавапларын табарга. Калын хәрефләр белән бирелгән сыйфатларның синонимнарын уйлап язарга.

Билгеләр кую.
Антоним һәм синоним сыйфатлар
PPTX / 5.99 Мб

Синоним һәм антоним сыйфатлар
план-конспект урока (5 класс) на тему

6 нчы сыйныфлар өчен дәрес планы

Скачать:

Предварительный просмотр:

Тема: Синоним һәм антоним сыйфатлар.

Дәрес тибы: яңа белем үзләштерү

1. Белем бирү максаты:

• сыйфат буенча алган белемнәрне дөрес куллану;
• синоним һәм антоним сыйфатлар турында белем алу, аларны аеру.

1. Үстерү максаты:

• укучыларның фикерләү сәләтен үстерү;
• сөйләм телләрен үстерүгә җирлек булдыру.

1. Тәрбия бирү максаты

• Укучыларда әдәплелек сыйфатларын тәрбияләү.

Җиһазлау: дәреслек (Ч. М. Харисова, Н.В. Максимов, Р.Р. Сәйфетдинов), презентация, таратма материаллар, интерактив такта.

1. Оештыру.

1. Дәрестә уңай психологик халәт тудыру.

• Хәерле көн, укучылар!
• Кәефләрегез ничек?
• Бер-берегезгә карашып, елмаеп, яхшы кәеф теләгез!
• Мин дә сезгә бүген зур уңышлар телим!

2. Мотивация. Актуальләштерү.

— Укучылар, экранда сез кемне күрәсез?

+ Бу – татар малае Шомбай.

— Беләсезме, Шомбай ул — әкияти герой. Хәтта безнең Татарстанда Шомбай-фест дип аталган курчак театрлары фестивале булып узды. Менә шушы Шомбай бүген дәресебезгә кунакка килде. Тик ул буш килмәгән, сезгә яңа белемнәр, ниндидер сүзләр алып килгән. Экранга игътибар итегез әле.

Матур, гүзәл, чибәр Начар-әйбәт

Әдәпле, тәрбияле Авыр – җиңел

Мондый сүзләр Сезгә танышмы?

+ Әйе, 1баганадагы сүзләр – сионимнар, 2 – антонимнар.

— Нинди сүзләрне синоним һәм антоним сүзләр дип атыйбыз?

+ Синонимнар – мәгънәләре белән якын, язылышлар, әйтелешләре –төрле, антонимнар – капма-каршы мәгънәдәге сүзләр.

— Димәк, безнең дәресебезнең темасы нинди булыр?

+ Синоним һәм антоним сыйфатлар.

— Нинди максат куясыз?

+ Сыйфатларның синоним һәм антоним парларын табу, җөмлә эчендә аларны аеру.

3. Яңа белем үзләштерү.

мәгънәләре якын мәгънәләре каршы

Беренче ныгыту. Мәкаль өстендә эш .

1. Ялкау кеше ярты кеше, уңган кеше — алтын кеше.
2. Тәртипле, әдәпле булсаң гына сине яраталар.

Ялкау – уңган – антонимнар. Тәртипле, әдәпле – синонимнар. Белемнәрне

Икенчел ныгыту. Экранда бирелгән сыйфатларның үз парларын табарга.

• татлы — бәләкәй
• салкын -чиста
• кечкенә — баллы
• саф – суык
• авыр – явыз
• усал — кыен

Иҗади бирем. Әкиятне дәвам итегез.

Борын-борын заманда бер патшалык булган. Патшаның исеме Сыйфат икән. Аның бик матур, чибәр кызлары булган. Һәм беркөнне бу патшалыкка батыр, кыю егетләр килгән.

-Сыйфатларның схемасын төзик әле, укучылар.

Источник статьи: http://nsportal.ru/shkola/rodnoy-yazyk-i-literatura/library/2016/10/12/sinonim-hm-antonim-syyfatlar

Синоним һәм антоним сыйфатлар.
план-конспект урока (6 класс) по теме

Дәрес программа буенча «Сыйфат» бүлегенә керә.

Дәрес тибы: яңа белемнәр формалаштыру дәресе.

Эш формасы: Дәрес барышында укучылар төркемнәрдә эшлиләр, традицион булмаган группалап (Сингапур методикасы буенча) утыру (йөзгә-йөз партнерлар, җилкәдәш партнерлар булып, бер өстәлдә 4 укучы утыра, өстәлдә Manage Mat ята). Ул укучыларны бер командада партнерлар булып эшләргә ярдәм итә торган табличка.

Дәрестә мин универсаль уку гамәлләренең төрле формаларын кулланырга тырыштым. Элеге гамәлләр төркемнәр белән, мөстәкыйль рәвештә, фронталь эш башкарганда тормышка ашырылды. Укучыларны мотивлаштыру өчен үзенчәлекле сәламләү формасын керттем, хат күрсәтеп, проблемалы сорау куйдым. Укучыларның эшчәнлегенең нәтиҗәлеген яхшыртыр өчен белемнәрне бәяләү критерийларын төзедем. Мондый гамәл укучыларны кызыксындыру чарасы буларак кулланылды. Төркемнәрдә эшләү кагыйдәләре белән таныштырдым.

Дәреснең оештыру этабыннан йомгаклау өлешенә кадәр эшчәнлек барышын һәм нәтиҗәләрен тикшереп һәм бәяләп бару тәэмин ителде. Укучыларга үз эшләрен бәяләп барырга җиңел булсын өчен, эш төрләре язылган дәфтәр булдырылды.

Дәресне балаларның яшь үзенчәлекләрен, яңа дәреснең заманчалыгын, тормыш белән бәйләнешен исәпкә алып төзедем. Укучыларның иҗади сәләтләрен, мөмкинлекләрен сынап карау максатыннан “Ялкын”, ”Салават күпере” җурналларына язылырга киңәш иттем.Үз укучыларымның язмалары белән таныштырдым, шулай итеп вакытлы матбугатка кызыксыну уяттым, дип уйлыйм.

Сингапур методикасы структуралары дәрестә алар уңай халәт тудырырга, балаларны бергә тупларга, белемнәрне ныгытырга ярдәм итте. Балалар бу эш төрләре ярдәмендә укучылар сыйфатлар турында үз фикерләрен җиткерделәр. Һәрбер эш төреннән соң рәхмәт әйтә белергә өйрәтү, шулай ук тәрбияви максатны күздә тотып оештырылды.

Эш төркемнәрдә, парларда оештырылды. Мондый эш формасы дәрестә барлык укучыларның да катнашуын тәэмин итте, эш төрләрен, биремнәр санын арттырырга ярдәм итте. Дәрестә һәрбер укучыга үзенең фикерен әйтү мөмкинлеге булдырылды. Бу укучыларны үзләрен шәхес итеп тоярга мөмкинчелек бирә. Дәрес барышында укучыларның белемнәрен, күнекмәләрен, осталыкларын мөстәкыйль рәвештә куллана белү эзлеклелеге тәэмин ителде. Яңа идеялар булган белемнәргә нигезләнеп бирелде, тормыш белән бәйләнеш күздә тотылды.

Скачать:

Предварительный просмотр:

Тема: Синоним һәм антоним сыйфатлар.

Максат: 1. Белем бирү максаты – сыйфат темасы буенча алдагы дәресләрдә алган белемнәрне искә төшерү, ныгыту, антоним һәм синоним сыйфатлар турында төшенчә бирү;

2. Фикер сәләтен үстерү максаты – укучыларның сөйләм телен, логик фикерләү сәләтен, мөстәкыйльлекләрен, иҗади активлыкларын үстерүгә ярдәм итү, укучыларның үз фикерләрен тиз һәм төгәл әйтә белүләренә ирешү, телдән һәм язма күнекмәләр белән антоним һәм синоним сыйфатлар турында белемнәрне ныгыту, шулардан чыгып нәтиҗә ясый белүләренә ирешү;

3. Тәрбияви максат – аралашу һәм коллективта хезмәттәшлек итү күнекмәләрен, кешелеклелек, ярдәмчеллек сыйфатлары тәрбияләү; дәрестә балаларның тиз һәм дөрес җавап бирүләренә ирешү. Дәрес тибы: яңа белемнәр формалаштыру дәресе.

Җиһазлау: Мультимедиа проекторы, слайдлар, индивидуаль эш дәфтәрләре, конвертта биремнәр.

Кулланылган структуралар: МИКС ПЭА-ШЭА (Mix Pair Share), СИМАЛТИНИУС РЕЛЛИ ТЭБЛ (Simultaneos Rally Table), СИНГЛ РАУНД РОБИН (Singl Round Robin), КОНТИНИУС РАУНД РОБИН (Continuous Round Robin ).

I . Оештыру . Мотивлаштыру-ориентлаштыру.

Уңай психологик халәт тудыру. 3 мин.

Сәлам, дустым! (кулларны кысышу)

Хәлләр ничек? (җиңелчә җилкә кырыена кагу)

Кайда булдың?(колак яфрагыннан тоту)

Мин сагындым! (кулны күкрәккә кую)

Син килдең! (кулларны җәю)

Мин бик шат (кочаклашу, кул кысышу)

Балалар, бүгенге дәресне сезнең белән мин үткәрермен. Минем исемем Гөлгенә Мөнировна. Ә сезнең белән мин дәрес барышында танышырмын. Без бүген сезнең белән төркемләп эшләрбез. Өстәлләрдә мэнэдж мэт. Ул сезне бер командада партнерлар булып эшләргә ярдәм итә торган табличка. Минем кулымда хат бар. Бу хатны сезгә минем укучыларым җибәрде. Әйдәгез әле аны укып карыйк.

II. Уку мәсьәләсен кую. Проблемалы сорау кую. 5 мин.

Кадерле Азнакай гимназиясе укучылары! Без, Актүбә 2 нче урта мәктәбенең 6 нчы сыйныф укучылары татар телен бик тырышып өйрәнәбез. Дәресләрдә без төрле биремнәр үтәп, яңа белемнәр ачабыз. Күптән түгел өйрәнгән сүз төркеме безгә аеруча кызыклы булып тоелды. Ул сүз төркеме булмаса, безнең тормышыбыз шулкадәр кызыксыз, төссез, күңелсез, ямьсез, ә телебез ярлы булыр иде. Бу сүз төркеменә карата без сезгә биремнәр җибәрәбез. Аларны үтәгәндә, сез дә үзегезнең белемнәрегезне тикшерерсез һәм тулыландырырсыз дип ышанып калабыз. Сезгә уңышлар телибез.

Биремне сез экранда күрәсез. Рәсем дәресләреннән сез төсләрнең җылы һәм салкын булуын беләсез. Җылы төсләргә язылган хәрефләрне генә калдырырсагыз, бер сүз килеп чыгар. Ул нинди сүз?

(Парлап эшләү. “Яхшылык” сүзен китереп чыгару). Укучылар нәрсә соң ул яхшылык? Яхшылык җирдә ятмый, диләр. Бу мәкальнең мәгънәсен ничек аңлыйсыз? (Яхшылык ул безнең яхшы эшләребез һәм уйларыбыз, кешеләрнең бер-беренә карата яхшы һәм рәхимле мөнәсәбәтләре). Татар теленең аңлатмалы сүзлегендә яхшылык турында болай диелгән. Бер укучыдан укыту. Сүзнең тамырын табыйк. (Яхшы). Нинди сүз төркеменә карый. (Сыйфат). Димәк, Актүбәнең алтынчы сыйныф укучылары кайсы сүз төркемен аеруча кызыклы дип тапканнар?(Сыйфатларны). Укучылар, яхшы сүзен икенче төрле ничек әйтеп була? (Әйбәт, шәп). Бу сүзләрнең ничек аталганын бәлки берәр укучы беләдер? (Синонимнар). Дәреснең темасы нинди булыр икән? Без бүген нишләячәкбез? Максатыбызга ничек ирешербез икән? (Төрле биремнәр эшләрбез). Яңа темага кереп китәр өчен, сыйфат турында алдагы дәресләрдә алган белемнәрне искә төшерик.

III. Актуальләштерү. 5 мин. МИКС ПЭА-ШЭА структурасы (Mix Pair Share). Җыр астында укучылар төрле тәртиптә класс бүлмәсе буйлар баралар. Музыка туктагач, бер-берсенә якын булган укучылар парлашалар. Кулларын өстә тоташтырып, бер-берсен сәламлиләр.

1 нче сорау. Сыйфатка билгеләмә бирегез. Һәр укучыга башта 5 сек. уйларга, аннан парларда 15 әр секунд фикер алышырга вакыт бирелә. Кем беренче башлавын укытучы әйтә. Мәсәлән, чәче озынрак (кемнең энесе бар, кемнәр әбиләре белән бергә яши) укучы башлый. Икесе дә мисаллар китерә. Музыка дәвам итә. Туктый.

2 нче сорау. Сыйфат дәрәҗәләре. Мисаллар китерү.

3 нче сорау. Сыйфатларның ясалышы буенча төрләре. Мисаллар китерү. Укучылар бер-берсенә рәхмәт әйтәләр.

Нәтиҗә. Сигнал карточкалары белән үзләренә бәя бирәләр.

Текст белән эшләү. 2 нче конвертка биремнәрне балалар матбугат битләреннән сайлап алдылар. Алар үзләре дә газетаның актив хәбәрчеләре. (Слайдта Актүбә 2 нче урта мәктәбе укучыларының “Сабантуй” һәм башка газета-журналларда басылган бик күп мәкаләләрен күрсәтелә. Сезгә тәкъдим ителәсе текст “Сабантуй” газетасыннан. Авторы — безнең мәктәп укучысы. (Бер укучы кычкырып укый). Текст махсус ясалган эш дәфтәрендә дә бар.

Кешеләрне нинди итеп күрәсең килә, алардан шул сыйфатларны эзләргә тырышасың. Тик бар кешегә дә уңай сыйфатлар гына хас түгел шул. Кемгә яшәү җиңелрәк? Яхшы күңелле кешегәме яки явызгамы? Игелекле кешегә дуслар табуы, гаилә коруы җиңелрәк. Аның күңеле саф, уйлары якты. Мәрхәмәтле кешенең яхшылыгы икеләтә үзенә әйләнеп кайтачак. Әйе, игелекле, шәфкатьле булу хәзер дә актуаль.

Бу өзеккә нинди бирем уйлап чыгырырга була? (Тәкъдимнәр тыңлана). Димәк, бирем шундый: текстны тагын бер кат игътибар белән укыгыз һәм уку барышында сыйфатларны табыгыз астына бер сызык сызыгыз. Кем эшләп бетерә, шул кул күтәрә. Булдырдыгыз! Нәтиҗә. Сигнал карточкаларын күтәреп эшегезне бәяләгез. Ә хәзер санагыз. Ничә сыйфат таптыгыз? Кем 11 сыйфат тапты, басыгыз. Ә хәзер тикшереп карыйк. (Иң күп сыйфат тапкан укучы сыйфатларны әйтә бара, калганнар ул сүз булса+ куя, булмаса астына сыза.

Нәтиҗә. Ә хәзер эшегезне ничек бәяләләгез. Сигнал карточкаларын күтәрегез.

IV. Уку мәсьәләсен чишү. 10 мин.

Дәфтәрегезгә соңгы ике җөмләдәге сыйфатларны язып алыгыз. Артык сүзне табыгыз. (Актуаль).

СИМАЛТИНИУС РЕЛЛИ ТЭБЛ структурасы (Simultaneos Rally Table). Җилкәдәш партнерлар 10сек. уйлап җавапны язалар, берьюлы дәфтәрләрен алышалар.

Сорау . 3 нче өстәл, 3 нче укучы, синең иптәшең нинди сүз сайлаган? Калган сыйфатларны нәрсә берләштерә? (Төркемнәрдә 10 сек. фикер алышабыз). Аларны мәгънәләре ягыннан охшаш дип әйтеп буламы? Нәрсә белән аерылалар? (Язылышы белән). Мондый сүзләр ничек атала? (Синонимнар).

Тактада: Яхшы — яхшы күңелле, мәрхәмәтле, игелекле, шәфкатьле. Мәгънәләре белән охшаш, язылышлары төрле булган сыйфатлар синонимнар дип атала. Сез нинди кешеләр белән гел очрашмас идегез, аралашырга теләмәс идегез? (Начар). Тексттан тагын нинди сүз табарга була? (Явыз).

Тактада: Яхшы – начар, явыз, әшәке.

Аларның мәгънәләре нинди? (Аларның мәгънәләре капма-каршы). Андый сүзләр антонимнар дип атала. Димәк, безгә бүген тагын нинди сыйфатлар турында белергә кирәк? (Синоним һәм антоним сыйфатлар). Кагыйдәләр эш дәфтәрләренә язып куелган.

СИНГЛ РАУНД РОБИН (Singl Round Robin) алымы белән кагыйдәне ныгыту. (Антоним һәм синоним сыйфатлар турында һәр укучы 1 мәртәбә җавап бирә). Вакыт башланды 1 мин (Таймер куела). 3 нче номерлы укучы яттан җавап бирә.

V. Ныгыту. Өченче конверт. Антоним сыйфатлар өстәп, җөмләләрне әйтеп бетерегез. КОНТИНИУС РАУНД РОБИН (Continuous Round Robin ). Төркемнәрдә һәр укучы чиратлашып мәртәбә җавап бирә. 5 мин. Вакыт башланды. Вакыт бетте. 4 номер җавап бирә.

Кышын көн кыска, ә төн .

Җәен көн аяз, ә көзен . .

Күп укыган бала белемле, ә аз укыган . .

Китап калын, ә дәфтәр .

Алма баллы, ә лимон . .

Кар йомшак, ә боз .

Шикәр ак, ә күмер .

Теле озынның акылы кыска.

Яңа дустым булды дип, иске дусны ташлама.

Батыр бер үләр, . мең үләр.

Яхшы сүз- җанга дару,

Яман сүз-канга агу.

Вөҗданы пакъ- йөзе ак.

Укучылар, алдагы дәресләрдә сез сыйфат турында белемнәрегезне тагын да тулыландырысыз. Ә хәзергә кадәр булган белемнәргә бәя бирер өчен мин сезгә сораулар тәкъдим итәм. Алар сезнең эш дәфтәрегездә бирелгән. Сораулар янына + яки — куясыз. 5 мин.

1. Тексттан бөтен сыйфатларны да таба аласыңмы?
2. Антонимнар һәм синонимнар турында кагыйдәне сөйли беләсеңме?
3. Дәрестә тырышып бар көчемне биреп эшләдем дип уйлыйсыңмы?
4. Киләсе дәрескә антонимнар кергән мәкаль буенча иҗади эш эшли аласыңмы?

Өлкәннәргә, әти- әниләрегезгә, иптәшләрегезгә мәрхәмәтле , игелекле, яхшы күңелле кешеләр булып үсәрсез дип ышанып калам.

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Сүз төркеме – синоним сыйфатларны кабатлау, антоним сыйфатларга төп төшенчә бирү; укучыларның үз фикерләрен әйтә, анализ ясауларына, дәрестә шулардан чыгып нәтиҗә ясый белүләре.

3 нче сыйныфның татар төркеме өчен татар теленнән “Антоним сыйфатлар” темасына презентация .

6 нчы сыйныфлар өчен дәрес планы.

2 сыйныф татар төркеме өчен технологик карта.

Презентация к уроку по теме: «Антоним сыйфатлар» для 2 класса.

Синоним һәм антоним сыйфатлар.

quot;Синоним һәм антоним сыйфатлар «темасына ФГОСка нигезләнгән ачык дәрес планы тәкъдим ителә.

Источник статьи: http://nsportal.ru/shkola/rodnoy-yazyk-i-literatura/library/2014/03/02/sinonim-hm-antonim-syyfatlar

Слайд 1

Дәреснең темасы: антоним һәм синоним сыйфатлар

---

Слайд 2

Табышмак һәм мәкальләрне укыйбыз. Сыйфатларны табабыз.
Аяксыз

, кулсыз, үзе агачтан сикереп төшә.

(яфрак)
Ак җир, кара тап, нәрсә булыр, уйлап тап.
(китап)
Теле озынның акылы кыска. (мәкаль)
Акыллы чәчә барыр, акылсыз җыя барыр.
(белем)
Вөҗданы пакъ- йөзе ак. (мәкаль)

---

Слайд 3

Аяксыз-кулсыз —— антонимнар,
ак-кара—антонимнар,
озын-кыска— антонимнар,
акыллы-акылсыз—антонимнар,
пакъ-ак—синонимнар.

---

Слайд 4

Егерменче гыйнвар.
Чәршәмбе көн.
Сыйныф эше.
к н л
.алкын,

оз.н, .омшак, .айдалы, б.ллы, .үгәрәк.

---

Слайд 5

«Сорау бездән, җавап-сездән»

Тест
1 .Сыйфат нәрсәне белдерә?
А)предметны
Б)предметның эшен
В)предметның билгесен
2. Сыйфат нинди
сорауларга җавап булып
килә?
А) Кем? Нәрсә?
Б)Нинди? Кайсы?
В)Нишли?Нишләде? Нишләгән?

3. Сыйфат нинди сүз төркеменә бәйләнеп килә?
А) фигыльгә
Б)исемгә
В)алмашлыкка
4)Сыйфат кергән җөмләне билгеләргә
А)Алсу мәктәптә укый.
Б)Бүгенге көн кояшлы булды.
В) Әни миңа күлмәк алды.

---

Слайд 6

1 нче рәт – алма
2 нче

рәт – кыяр
3 нче рәт –

помидор сүзләренә сыйфатлар табып язарга.

«Бер предметка күп билге»

---

Слайд 7

Зур
Батыр
Эшчән
Киң
Юмарт
Җылы
Биек
Салкын
Тар
Саран
Кечкенә
Тәбәнәк
Куркак
ялкау
“Антоним сыйфатлар” патшалыгы

---

Слайд 8

Матур —

җиңел-
Яшь- ачы-
Яңа- салкын-
Караңгы- чиста-
Бай- төз-

Сыйфатларның антонимын табарга

---

Слайд 9

Матур — ямьсез

җиңел- авыр
Яшь- карт ачы- баллы
Яңа- иске салкын- җылы
Караңгы- якты чиста-пычрак
Бай- ярлы төз-кәкре

Тикшерәбез!

---

Слайд 10

Физик ЯЛ МИНУТЫ.

---

Слайд 11

Билгеләмә
1. Мәгънә төсмерләре үзгә булса да,

бер үк төрле билгене берничә сыйфат

белән белдереп була. Андый сыйфатлар мәгънәдәш яки синоним сыйфатлар дип аталалар. Мәсәлән: олы, зур; эссе, кайнар; матур, чибәр; батыр, кыю.
2. Мәгънәләре буенча предметның бер-берсенә каршы билгеләрен белдерә торган сүзләр антоним сыйфатлар дип аталалар. Мәсәлән: матур — ямьсез, эшчән — ялкау, батыр —куркак.

---

Слайд 12

Антоним сыйфатлар өстәп, җөмләләрне әйтеп бетерегез.
Кышын

көн кыска, ә төн …
(озын)

Җәен көн аяз, ә көзен …
(болытлы)
Күп укыган бала белемле, ә аз укыган …
(белемсез)

Китап калын,
ә дәфтәр …
(юка)
Алма баллы, ә лимон … .
(ачы)
Кар йомшак, ә боз … .
(каты)
Шикәр ак, ә күмер … .
(кара)

---

Слайд 13

Антоним сыйфатлар куеп, мәкальләрне күчереп язарга.
Ялкау

кеше – яфрактай, ……. кеше —

имәндәй.
Кечкенә чишмәләрдән ….. елгалар була.
Эше ачы булса, ашы ….. булыр.
Иске дус ….. дустан яхшырак.
Тикшерәбез!
Ялкау кеше – яфрактай, тырыш кеше — имәндәй.
Кечкенә чишмәләрдән зур елгалар була.
Эше ачы булса, ашы татлы булыр.
Иске дус яңа дустан яхшырак.

---

Слайд 14

Синоним һәм антоним сыйфатлар турында ниләр

белдек укучылар?

---

Слайд 15

Өйгә эш
162 нче күнегү. Табышмакларның

җавапларын табарга. Калын хәрефләр белән бирелгән

сыйфатларның синонимнарын уйлап язарга.

---