Синоним, омоним жана антоним
- Баш барак
- Бул ким, ал эмне
-
Синоним, омоним жана антоним
>
>
Синоним, омоним жана антоним жөнүндө маалымат алуу үчүн, өтө кыскача макала дайындадык. Толукталуучу жерлери болсо билдирип коюууну суранабыз.
Синоним деген эмне
Мааниси боюнча окшош, бирок айтылышы боюнча ар башка сөздөр. Мисалы: адам-кишим, үй-там, дос-жолдош, жаан-жамгыр, тез-бат, кооз-көркөм, сулуу-татынакай.
Омоним деген эмне
Айтылышы жана жазылышы бирдей, же болбосо окшош, бирок маанилери ар түрдүү болгон сөздөр. Мисалы:
Шар | Суу шар агат. Кызыл шар. |
Айт | Айт майрамы. Жомок айт. |
Жаз | Сөз жаз. Жаз мезгили |
Күн | Күн тийди. Бүгүнкү күн. |
Антоним деген эмне
Мааниси боюнча карама-каршы сөздөр антоним деп аталат. Мисалы: ысык-муздак, өйдө-ылдый, күн-түн, көп-аз, кошуу-кемитүү, бийик-жапыз, калың-жука, кеңири-тар.
Карама-каршы мааниси
Антоним деп аталат.
Бул сөздөрдү унутпай,
Үйрөнөлү кайталап.
Кичине-Чоң,
Эриген-Тоң.
Караңгы-Жарык,
Семиз-Арык.
Жакшы-Жаман,
Жер-Асман.
Тоголок-Сүйрү
Түз-Ийри.
Баатыр-Коркок,
Курч-Мокок.
Узун-Кыска,
Чоркок-Уста.
Жайгаштыруу: 2020-04-09, Көрүүлөр: 145148, Жайгаштырган: , Өзгөртүлгөн: 2020-04-09
Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздер антонимдер деп аталады. Мысалы, елгезек бала – тілазар бала, шабан ат – жүрдек ат, іскер адам – олақ адам, жақсы мінез – жаман мінез, қисық ағаш – түзу ағаш, тату көрші – араз көрші, т.б. Тілімізде антоним сөздер мақал-мәтелдерде, жұмбақтарда көп кездеседі. Мысалы, Ащы мен тұщыны татқан білер, алыс пен жақынды жортқан білер. Аз сөз – алтын, көп сөз – көмір, т.б. Осы мысалдардағы ащы-тұщы, алыс-жақын, аз-көп сөздері – мағыналары бір-біріне қарама-қарсы айтылған антоним сөздер.
Омоним – сыртқы тұлғасы: айтылуы, естілуі, жазылуы бірдей, мағыналары әртүрлі сөздер. Сыртқы тұлғасы жағынан омоним сөздер мен көп мағыналы сөздер ұқсас болып келеді. Омоним болудың негізгі белгісі сөздердің арасында мағыналық байланыс болмайды, яғни омоним сөздер әртүрлі мағынада қолданылады, ал көп мағыналы сөздердің арасында мағыналық байланыс болады, көп мағыналы сөздер бір сөз табынан болып, бір негізден тарайды. Мысалы, Басыңды жоғары көтеріп, аяғыңды жылдам бас деген сөйлемдегі бас сөзі омоним, себебі бірінші бас сөзі адамның дене мүшесі – не? деген сұраққа жауап беретін, заттық ұғым атауы болатын зат есім, екінші бас сөзі – не істе? деген сұраққа жауап беретін қимыл-әрекет атауы болатын етістік. Ал Талдың басына қарлығаш ұя салыпты. Жолаушылар бұлақтың басына келіп демалды деген сөйлемдердегі бас сөзі – көп мағыналы сөз, себебі 1) бір нәрсенің бастау алатын жері деген бірдей мағынаға ие болып тұр; 2) екеуі де бір сөз табынан зат есім болып тұр.
Айтылуы, естілуі, жазылуы әр алуан, мағыналары бір-біріне жақын, жуық мәнді сөздер синонимдер деп аталады. Синонимге тән негізгі белгілер: 1) синоним сөздер әртүрлі дыбысталады; 2) синоним сөздердің мағынасы бір-біріне жақын болып келеді; 3) синоним сөздер бір сөз табынан болады. Мысалы, Апатты аймаққа көмекші, жәрдемші топ келді деген сөйлемдегі көмекші, жәрдемші сөзі бірінің орнына бірін ауыстырып қолдануға болатын, мағыналары бір-біріне жақын, бір сөз табынан болған синоним сөздер. Тілімізде синоним сөздер зат есімдерде, сын есімдерде, етістіктерде және үстеулерде кездеседі.
Зат есімнен болған синонимдер |
Сын есімнен болған синонимдер |
Етістіктен болған синонимдер |
Үстеуден болған синонимдер |
Ел Халық Жұрт Көпшілік Жамағат |
Сұлу Әдемі Келбетті Ажарлы Көрікті |
Кездесу Дидарласу Ұшырасу Жолығу |
Алыс Қашық Шалғай Қиян |
Кейбір сөздердің синонимдері тұрақты тіркес түрінде де кездеседі. Мысалы, сұлу, әдемі, көрікті сөзінің фразеологиялық синонимі үріп ауызға салғандай болса, алыс, қашық сөзінің тұрақты тіркес түріндегі синонимі ит арқасы қиянда, ит өлген жер.
-
Антоним қай сөз табынан жасалғанын көрсетіңіз.
Өмірде қуаныш пен реніш қатар жүреді.
-
«Жүзі ашық» тұрақты тіркесінің баламасын ажыратыңыз.
-
Омоним сөзді көрсетіңіз.
-
Омонимі бар сөйлемді табыңыз.
-
Омоним қатысқан сөзді көрсетіңіз.
-
Омоним болатын сөздер қатарын табыңыз.
-
Омоним болатын қатарды көрсетіңіз.
-
Синонимдік қатарды табыңыз.
-
Синонимдер қатысқан сөйлемді көрсетіңіз.
-
Синонимдер қатысқан сөйлемді анықтаңыз.
-
«Енжар» сөзінің синонимдік қатарын көрсетіңіз.
-
Етістіктерден болған синонимдерді көрсетіңіз.
-
Антоним қатысқан қатарды көрсетіңіз.
-
Антонимді табыңыз.
-
Антонимдік жұпты табыңыз.
-
«Ит терісін басына қаптады» тұрақты сөз тіркесінің антонимін табыңыз.
-
Антонимі бар қатарды белгілеңіз.
-
Синоним үстеу сөздер қатысқан сөйлемді табыңыз.
-
Туынды етістіктен болған синонимі бар сөйлемді көрсетіңіз.
-
Зат есімнен болған синоним қатысқан сөйлемді көрсетіңіз.
-
Синоним қатысқан сөйлемді табыңыз.
-
Синоним сөздер қатысқан сөйлемді көрсетіңіз.
-
Зат есімді қос сөзден болған синонимі бар қатарды табыңыз.
-
«Қуанышы қойнына сыймау» тұрақты тіркесінің синонимін табыңыз.
-
Көп нүктенің орнына тиісті синонимді қойыңыз. Кішкентай қыз жатырқау, … дегенді білмейді.
-
Синоним сөздер қатысқан сөйлемді көрсетіңіз.
-
«Ұшан-теңіз» сөзінің синонимін табыңыз.
-
Синонимдік қатарды толықтырыңыз. Сана, …, …
-
«Тетелес» сөзінің синонимін көрсетіңіз.
-
Қай сөйлемде сын есімнен болған синоним барын табыңыз.
-
«Нұр» сөзінің синонимін табыңыз.
-
Синоним сөздер қатысқан сөйлемді көрсетіңіз.
-
Синоним қатысқан сөйлемді табыңыз.
-
Синоним сөздер қатыспаған қатарды табыңыз.
-
Синоним сөздер қатысқан сөйлемді белгілеңіз.
-
Синоним сөздер қатысқан сөйлемді көрсетіңіз.
-
Синонимдік қатарды толықтырыңыз. Туыс, жақын, …
-
Синоним сөздері бар сөйлемді табыңыз.
-
«Епті» сөзінің синонимін табыңыз.
-
Сын есімнен болған синоним сөздер тізбегін көрсетіңіз.
-
Синонимнің анықтамасын көрсетіңіз.
-
Синоним сөздер қатарын көрсетіңіз.
-
Омоним қатысқан сөйлемді белгілеңіз.
-
Омоним қатысқан сөйлемді табыңыз.
-
Омоним бола алмайтын сөзді көрсетіңіз.
-
Омоним бола алатын сөз қатысқан қатарды көрсетіңіз.
-
Омоним қатысқан сөйлемді табыңыз.
-
Омоним бола алмайтын сөзді көрсетіңіз.
-
Омоним сөздер қатысқан сөйлемді табыңыз.
-
Омоним қатысқан сөйлемді белгілеңіз.
-
Омоним қатыспаған сөйлемді көрсетіңіз.
-
Омоним қатысқан сөйлемді табыңыз.
-
Омонимі бар сөйлемді табыңыз.
-
Омоним қатысқан сөйлемді белгілеңіз.
-
Омоним бола алмайтын қатарды көрсетіңіз.
-
Омоним болатын сөзді табыңыз.
-
Омоним қатысқан сөйлемді белгілеңіз.
-
Омоним қатысқан сөйлемді табыңыз.
-
Омоним қатысқан сөйлемді табыңыз.
-
Омоним бола алмайтын сөзді белгілеңіз.
-
Омоним бола алатын сөзді көрсетіңіз.
-
Омоним сөз қатысқан сөйлемді табыңыз.
-
Омоним сөздер қатысқан сөйлемді табыңыз.
-
Омоним бола алатын қатарды белгілеңіз.
-
Омоним қатысқан сөйлемді көрсетіңіз.
-
Омоним қатысқан сөйлемді белгілеңіз.
-
Біркелкі дыбысталатын, мағынасы әртүрлі сөздердің қалай аталатынын көрсетіңіз.
-
Көп нүктенің орнына антоним болатын қажетті сөзді белгілеңіз. … жомарт емес, … жомарт.
-
Антоним сөздер қатысқан сөйлемді белгілеңіз.
-
Антоним сөздер қатысқан сөйлемді көрсетіңіз.
-
Антонимдік жұп қатысқан сөйлемді көрсетіңіз.
-
«Таяқ тастам жер» тұрақты тіркесінің антонимін көрсетіңіз.
-
«Тәбеті тартпады» тұрақты тіркесінің антонимін көрсетіңіз.
-
Антонимдік жұбы бар мақал-мәтелді белгілеңіз.
-
Антонимдік жұп құрай алмайтын сөзді көрсетіңіз.
-
Антонимдік жұпты көрсетіңіз.
-
Антоним сөздер қатысқан мақал-мәтелді көрсетіңіз.
-
«Рақат» сөзінің антонимін көрсетіңіз.
-
Көп нүктенің орнына антоним болатын сыңарды қойыңыз. Өтіріктің балын ішкенше,… уын іш.
-
«Бағы жанды» тіркесінің антонимін табыңыз.
-
Көп нүктенің орнына антонимдік жұп құрайтын сөзді қойыңыз. Жақсыдан – шарапат, жаманнан – …
-
Антоним сөздері бар мақалды табыңыз.
-
Антонимдік жұп құрай алатын сөзді табыңыз.
-
Антонимдік жұпты көрсетіңіз.
-
Антоним сөздер қатысқан мақалды табыңыз.
-
Антонимдік жұпты табыңыз.
-
Антоним сөзді көрсетіңіз.
-
Антонимдік қатарды белгілеңіз.
-
Антоним сөздер қатысқан мақалды табыңыз.
-
Антонимдік жұп құрай алатын сөзді белгілеңіз.
-
Антонимнің анықтамасын көрсетіңіз.
-
Антоним сөзді көрсетіңіз.
-
Омоним болатын сөзді табыңыз.
-
Омоним болатын сөз қайсысы, көрсетіңіз.
-
Антонимдік жұпты көрсетіңіз.
-
Омоним сөзі бар сөйлемді көрсетіңіз.
-
Синоним сөздерді көрсетіңіз.
-
Синонимдік қатарды көрсетіңіз.
-
«Шебер» сөзінің антонимін табыңыз.
-
Синоним сөздер қатарын көрсетіңіз.
-
Омоним бола алмайтын сөзді белгілеңіз.
-
«Қас пен көздің арасында» тұрақты сөз тіркесінің синонимін табыңыз.
-
Антоним сөзі бар сөйлемді көрсетіңіз.
-
Синоним емес сөздерді көрсетіңіз.
-
Синонимдер қатысқан сөйлемді анықтаңыз.
-
Антоним сөздерді табыңыз.
-
Антоним болмайтын қатар (-лар)
-
Құрамында синонимдес сөздері бар сөйлем (-дер)
-
Омоним сөз (-дер)
На тему: «Омонимы. Синонимы. Антонимы»
План
Введение
1. Синонимы
2. Антонимы
3. Омонимы
4. Паронимы
Заключение
Список литературы
Синонимы
Синонимы – это слова, различные по звучанию и написанию, но сходные по лексическому значению. (Катастрофа, крушение, крах.)
Несколько слов синонимов образуют синонимический ряд, в котором слова различаются оттенками лексического значения (смотреть, глядеть – нейтральное, взирать – книжное, зырить – разговорное, просторечное).
Типы синонимов:
а) абсолютные – одинаковые по лексическому значению и стилистической окрашенности (лексика – лексикология);
б) стилистические (опыт – нейтральное, эксперимент – книжное);
в) смысловые: идти – шагать;
г) однокоренные (неграмотный – безграмотный) и разнокоренные (смелый– храбрый).
Функции синонимов в речи:
а) замещение (чтобы избежать повторов: мальчик, Петя, он, школьник…);
б) уточнение (Полились алые, потом красные потоки молодого света);
в) экспрессивно стилистическая (наказание – нейтральное, возмездие – книжное).
Стилистическая функция синонимов выражается:
а) с точки зрения употребления в том или ином стиле (растратить – нейтральное, растранжирить – разговорное);
б) с точки зрения отношения к современному языку (вместе – совр., вкупе – устар.);
в) с точки зрения экспрессивно эмоциональной (наказание – нейтральное, возмездие – книжное).
Классификация синонимов
Синонимы, указывая на одно и то же понятие и имея одинаковое лексическое значение, различаются своей экспрессивной окрашенностью, закреплённостью за определённым стилем, частотой употребления.
Многие синонимы отличаются друг от друга одновременно лексическим значением и экспрессивной окрашенностью.
Так, синонимы могут дифференцироваться:
по обозначаемым ими предметам [синонимы «скоморох — лицедей — комедиант — актёр — артист» отражают разные моменты в развитии театра и разное отношение к профессии актёра (ср. следующий пункт)];
по социальной оценке обозначаемого предмета (синонимы «жалованье — зарплата» отражают разное отношение к получаемому за труд вознаграждению);
по применимости в том или ином стиле речи (синонимы «конь — лошадь» стилистически не всегда обратимы; в стихе «куда ты скачешь, гордый конь?» подстановка синонима «лошадь» произведёт комический эффект — «куда ты скачешь, гордая лошадь?»);
по этимологическому значению, которое может придавать одному из синонимов особую окраску (синонимы «смелый — бесстрашный» связывают общее понятие храбрости в первом случае с «дерзанием», «решимостью», во втором — с «отсутствием страха»; поэтому эти синонимы в известном контексте могут быть применены как слова, противоположные по значению, как антонимы);
по наличию или отсутствию переносных значений: так, в известной эпиграмме Батюшков К. Н. Совет эпическому стихотворцу:
«Какое хочешь имя дай
Твоей поэме полудикой
„Пётр Длинный», „Пётр Большой», но только „Пётр Великий»
Её не называй».
использовано отсутствие у первого из синонимов «большой — великий» переносного значения.
Антонимы
Антонимы – это слова, противоположные по лексическому значению (правда – ложь).
Антонимы лежат в основе антитезы (противопоставления).
Антонимы чаще всего называют:
– качественные признаки (добрый – злой);
– действия, состояния, оценки (приходить – уходить);
– количественные признаки (много – мало);
– временные или пространственные признаки (зима – лето, южный – северный).
В отличие от синонимов, антонимический ряд антонимов состоит из двух слов (плохой – хороший).
По морфемному составу антонимы бывают разнокоренные (злой – добрый, хороший – плохой) и однокоренные (грамотный – неграмотный).
Антонимы используют:
– как выразительное средство создания контрастных образов в художественной литературе и газетной публицистике («Ты богат, я очень беден». А.С. Пушкин);
– в качестве оксюморона (сочетание несочетаемых понятий): «скупой рыцарь»;
– в пословицах и поговорках (Мягко стелет, да жестко спать);
– в заголовках произведений («Отцы и дети», «Война и мир»).
Омонимы – это слова одной и той же части речи, которые одинаковы по звучанию и написанию, но различны по значению (кок – род прически, кок – повар на судне).
Отличайте омонимы от многозначных слов: в многозначных словах значения связаны между собой, омонимы же – разные слова, между которыми нет ничего общего.
Существуют различные разновидности омонимов:
– лексические омонимы (косить траву косой – девичья коса);
– омоформы (мой руки – мой пиджак);
– омофоны (леса – лиса);
– омографы (мУка – мукА).
Омофоны – одинаковые по звучанию, но разные по написанию слова (скосить луг – посадить лук).
Омографы – одинаковые по написанию слова, но разные по значению и звучанию (отличаются ударением: древний зАмок – открыть замОк).
Омоформы – одинаковые по звучанию и написанию формы разных слов (лечу в Москву – лечу зубы).
Стилистические функции омонимов:
а) используются в разных стилях речи для повышения ее выразительности: Миру – мир (призыв);
Правды не скроешь,
Знает весь свет:
Знания – сила!
Знания – свет!
(С. Маршак)
б) часто используются для создания каламбуров (игра слов): Любил студентов засыпать он, видно, оттого, что те любили засыпать на лекциях его. (С.Я. Маршак);
в) используются в детских стихотворениях
Ежик выбежал из норки
И спросил у серой норки:
«Где вы были?» – «У лисички!»
«Что вы ели там?» – «Лисички!»
Омоним
Омонимы (греч. homōnyma, от homós — одинаковый и ónyma — имя), одинаково звучащие единицы языка, в значении которых (в отличие от значений многозначных единиц) нет общих семантических элементов. Словообразовательные и синтаксические показатели не являются решающими объективными критериями отличия омонимии от многозначности (см. Многозначность слова). Лексические О. возникают: вследствие звукового совпадения различных по происхождению слов например «рысь» (бег) и «рысь» (животное); в результате полного расхождения значений многозначного слова, например «мир» (вселенная) и «мир» (отсутствие войны, вражды); при параллельном словообразовании от той же основы, например «тройка» (лошадей) и «тройка» (отметка). Понимание О. (как и значений многозначных слов) определяется контекстом, однако отсутствие у О. общих семантических элементов делает невозможным совмещение их значений (за исключением непреднамеренной или преднамеренной двусмысленности текста, ср. каламбуры).Между многозначностью слова и О. существуют переходные случаи, квалификация которых затруднена, что заставляет некоторых лингвистов ограничивать понятие омонимии только первым из указанных типов и переносить понятие О. в область истории языка. Некоторые лингвисты считают все отдельные значения многозначных слов омонимами. Разграничение омонимии и многозначности важно прежде всего для лексикографической практики.
По отношению к словам, относящимся к одинаковым частям речи, в языкознании часто различают омонимию и полисемию. Омонимия — это случайное совпадение слов, в то время как полисемия — наличие у слова разных исторически связанных значений. Например, слова «бор» в значении «сосновый лес» и «бор» в значении «химический элемент» являются омонимами, так как первое слово — славянского происхождения, а второе возникло от персидского «бура» — названия одного из соединений бора. В то же время, например, слова «эфир» в смысле органического вещества и «эфир» в смысле «радиовещание и телевидение» лингвисты называют значениями одного слова, то есть полисемией, поскольку оба происходят от др.-греч. αἰθήρ — горный воздух.
Однако другая часть лингвистов проводит границу между полисемией и омонимией по-иному. А именно, если большинство людей видит в двух совпадающих словах общий оттенок смысла (как говорят лингвисты, «общий семантический элемент»), то это — полисемия, а если не видит, то это — омонимия, даже если слова имеют общее происхождение. Например, в словах
«коса» (инструмент) и «коса» (причёска) замечаемым большинством людей общим семантическим элементом является «нечто длинное и тонкое».
Наконец, некоторые лингвисты считают омонимами все отдельные значения многозначных слов. В этом случае полисемия является частным случаем омонимии.
Совпадающие слова, относящиеся к разным частям речи, все или почти все российские лингвисты безусловно относят к омонимам. Примером таких омонимов являются «течь» (протекать) и «течь» (протекание).
Примеры:
* Коса — у девушки на голове, коса — орудие для косьбы, коса — географическое название (Куршская коса).
* Ключ — музыкальный знак, ключ — от двери, ключ — природный источник воды, ключ — гаечный ключ, ключ — регистрационный номер, вводимый для установки платного программного обеспечения.
* Бабочка — насекомое, галстук-бабочка, нож-бабочка.
* Лук — растение, лук — оружие.
* Ручка — пишущая (гелевая, шариковая и т д), ручка — человеческая рука, дверная ручка.
* Кисть — связка верёвок, кисть — руки, кисть — ягод (кисть рябины), кисть — кисточка (для рисования).
* Рысь — бег, рысь — животное.
* Тройка — лошадей, тройка — отметка.
* Мир — вселенная, мир — отсутствие войны, вражды.
* Вестовой — подающий весть, сигнал о чём-нибудь, вестовой — в армии: рядовой для посылок по делам службы.
* Балка — часть сооружения, брус, опирающийся на что-нибудь в нескольких точках (на стены, устои), балка — длинный овраг; балка и балка — лексические омонимы.
* Киви — фрукт, киви — птица.
Список литературы
1. Александрова З. Е. Словарь синонимов русского языка: Ок. 9000 синонимических рядов / Под ред. Л. А. Чешко. — 5-е изд., стереотип. — М.: Рус. яз., 1986. — 600 с.
2.Словарь синонимов русского языка: В 2 т. / АН СССР, Институт русского языка; Под ред. А. П. Евгеньевой. — Л.: Наука, 1970.
3. Львов М. Р. Словарь антонимов русского языка: Более 2000 антоним. пар / Под ред. Л. А. Новикова. — 4-е изд., стереотип. — М.: Рус. яз., 1988. — 384 с.
4. Ахманова О. С. Словарь омонимов русского языка: Свыше 2000 словарных статей. — 3-е изд., стереотип.. — М.: Рус. яз., 1986. — 448 с.
Синонимы, антонимы, омонимы
Синонимы
Синонимы — слова одной части речи, совпадающие в основном значении и сохраняющие различия только в оттенках смысла, экспрессии, стилевой принадлежности.
Синонимы могут быть лексическими (дом, здание; обязанность, долг, повинность), словообразовательными (придуманный, выдуманный) и синтаксическими (соломенная шляпа, шляпа из соломы).
Лексическими называются синонимы, отличающиеся друг от друга или оттенками смысла, или сферой употребления, или экспрессивно-эмоциональной окраской (базар, рынок; быстрый, скорый, поспешный, торопливый, стремительный, борзый, проворный, молниеносный; будущий, грядущий, наступающий, предстоящий, следующий).
Синонимы объединяют в синонимические ряды. Каждому из членов ряда присуще общее для всех значение. Общее значение выражает один из членов ряда, называемый доминантой. Как правило, доминанта — это слово с минимальной экспрессией и относительной стилистической нейтральностью. Например, для синонимического ряда: неприятный, отталкивающий, отвратительный, мерзкий, гадкий, скверный доминантой является слово неприятный, отражающее общий смысл: «Обладающий отрицательными свойствами».
Каждое из слов-синонимов имеет свой оттенок значения. Поэтому не всегда можно легко заменить одно слово другим.
Синонимы могут быть абсолютными (осьминог — спрут, лингвистика— языкознание, доказательство — аргумент), но чаще всего слова в синонимическом ряду отличаются:
- оттенками лексического значения (давний, старый, бывший, древний, старинный);
- стилевой принадлежностью (смеяться, хохотать, хихикать, скалить зубы).
Многозначные слова могут входить в несколько синонимических рядов. Например, слово тихий входит в состав 4-х синонимических рядов:
- (звук, голос) негромкий, слабый, приглушённый, еле слышный;
- (человек) нешумный, послушный, кроткий, спокойный, молчаливый, покорный;
- (сон) спокойный, беззаботный, мирный, сладкий, лёгкий;
- (ход, походка) бесшумный, медленный, неторопливый, неслышный.
Члены разных синонимических рядов нередко синонимичны между собой. В состав синонимических рядов могут входить также фразеологизмы: очаровывать, околдовывать, пленять, покорять 0 сводить с ума; приукрашивать, лакировать 0 изображать в розовом свете; страстно, пламенно, жгуче 0 всем сердцем, всей душой, всеми фибрами души.
Антонимы
Антонимы — это слова одной и той же части речи с противоположным лексическим значением. Антонимы могут быть однокорневыми (вход — выход, большой — небольшой, сжать — разжать) и разнокорневыми (атака — оборона, твёрдый — мягкий, терять — находить).
Антонимы широко используются в произведениях художественной литературы, а также в устном народном творчестве для выражения многообразных оттенков и противоположности, создания необходимой смысловой полноты и выразительности.
Омонимы
Омонимы — слова одной и той же части речи, одинаковые по звучанию и написанию, но различные по лексическому значению:
Свет1 — 1. Лучистая энергия, воспринимаемая глазом, делающая окружающий мир видимым. Солнечный свет. 2. Тот или иной источник освещения. Принести свет. Подойти к свету. 3. Рассвет, восход солнца. Ни свет ни заря (очень рано). Чуть свет (едва начало рассветать). Ласковое обращение (устар.) Свет ты мой ясный!
Свет2 — 1. Земля, мир, вселенная, а также люди, населяющие землю. Путешествие вокруг света. Произвести на свет (родить). Свет не без добрых людей. 2. Круг лиц, принадлежащих к привилегированным классам. Высший свет. Выезжать в свет. Вращаться в свете.
Свет1 и Свет2 совпадают в звучании и написании и относятся к одной части речи, но никакой смысловой общности не имеют. Эти слова — лексические омонимы. Кроме того, каждое из слов имеет несколько значений.
Существует несколько разновидностей омонимов.
Виды омонимов:
- Морфологические омонимы, или омоформы — слова, совпадающие по звучанию, но обладающие разными лексическими и грамматическими значениями. Например: три (количественное числительное в форме И. п.) — три (глагол тереть в форме повел, накл.), знать (существительное ж. р., в форме И. п.) — знать (глагол в неопр. форме).
- Фонетические омонимы, или омофоны — слова или формы слов с разными значениями, имеющие одинаковое звучание, но различное написание. Например: костный — косный; лиса — леса; пруд — прут, кампания — компания.
- Графические омонимы, или омографы — слова или формы слов с разными значениями, отличающиеся друг от друга по звучанию только местом ударения. Например: зАмок — замОк; бОльшим — большИм; крУжки — кружкИ; бЕлки — белкИ; пАрить — парИть.
Наряду с многозначностью слов в художественной литературе может использоваться явление омонимии как яркое средство для создания различного рода каламбуров, словесной игры.
Таблица. «Синонимы, антонимы, омонимы«
Вы смотрели конспект урока «Синонимы, антонимы, омонимы«. Следующая тема: Паронимы
Вернуться в раздел «Лексика и фразеология».
Синонимы. Антонимы. Омонимы.
Синонимы — это слова одной части речи одинаковые или близкие по значению, но пишутся по-разному.
слова ВЛАЖНЫЙ, СЫРОЙ и МОКРЫЙ — синонимы, потому что:
-
называют один и тот же признак предмета — «не сухой»;
-
относятся к одной и той же части речи — прилагательные
Синонимы могут различаться не только оттенками значений, но и использоваться в разных стилях речи.
синонимы СМОТРЕТЬ — ПЯЛИТЬСЯ имеют одинаковое значение «смотреть на кого-то».
Смотреть — встречаем и в книжной, и в обычной речи, т. е. оно нейтральное.
пялиться — отличается грубоватостью, употребляется только в разговорной речи: «Чего это ты на меня пялишься?»
Антонимы — это слова одной части речи с противоположным лексическим значением.
Антонимы позволяют увидеть противоположные предметы, явления, признаки.
холодный -теплый, далеко-близко, стоять — бежать
У разных значений многозначного слова могут быть разные антонимы.
Омонимы — слова, разные по значению, но одинаковые по звучанию и написанию.
Дробь – в математике,
Дробь – барабанная
Виды омонимов
Видеоурок: Синонимы. Антонимы. Омонимы
Лекция: Синонимы. Антонимы. Омонимы
Синонимы, их значение
Синонимы — это слова одной части речи, отличающиеся звучанием и написанием, однако схожие по значению: врач, эскулап, лекарь, доктор.
Они отличаются оттенками значения, экспрессией или стилевой принадлежностью.
Зачем нужны синонимы?
-
Во – первых, чтобы точнее сформулировать мысль.
-
Во – вторых, чтобы связать предложения в тексте.
-
В – третьих, для придания эмоциональной окраски.
-
В – четвёртых, для преодоления неоправданного повтора.
Антонимы, их значение
Антонимы — слова одной части речи, прямо противоположные по смыслу: жёсткий – мягкий, искренний – лицемерный.
Они бывают:
- однокорневыми (сжать – разжать, глупый – неглупый)
- и разнокорневыми (пол – потолок, белый – чёрный).
Зачем используют антонимы?
-
Во – первых, для выражения оттенков противоположности.
-
Во – вторых, для создания смысловой полноты и выразительности.
Омонимы
Омонимы — это слова одной части речи, одинаковые по звучанию и написанию, однако различные по смыслу: рысь – бег животных (к примеру, коня) и рысь – дикое животное.
NB! Важно не путать многозначное слово с омонимами! У многозначных есть хоть что-то общее, у омонимов – нет!
Омонимдер. Синонимдер. Антонимдер
Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздер антонимдер деп аталады. Мысалы, елгезек бала-тілазар бала, шабан ат-жүрдек ат, іскер адам-олақ адам, жақсы мінез-жаман мінез, қисық ағаш-түзу ағаш, тату көрші— араз көрші, т.б. Тілімізде антоним сөздер мақал-мәтелдерде, жұмбақтарда көп кездеседі. Мысалы, Ащы мен тұщыны татқан білер, алыс пен жақынды жортқан білер. Аз сөз – алтын, көп сөз – көмір, т.б. Осы мысалдардағы ащы-тұщы, алыс-жақын, аз-көп сөздері – мағыналары бір-біріне қарама-қарсы айтылған антоним сөздер.
Омоним – сыртқы тұлғасы: айтылуы, естілуі, жазылуы бірдей, мағыналары әртүрлі сөздер. Сыртқы тұлғасы жағынан омоним сөздер мен көп мағыналы сөздер ұқсас болып келеді. Омоним болудың негізгі белгісі сөздердің арасында мағыналық байланыс болмайды, яғни омоним сөздер әртүрлі мағынада қолданылады, ал көп мағыналы сөздердің арасында мағыналық байланыс болады, көп мағыналы сөздер бір сөз табынан болып, бір негізден тарайды. Мысалы, Басыңды жоғары көтеріп, аяғыңды жылдам бас деген сөйлемдегі бас сөзі омоним, себебі бірінші бас сөзі адамның дене мүшесі – не? деген сұраққа жауап беретін, заттық ұғым атауы болатын зат есім, екінші бас сөзі – не істе? деген сұраққа жауап беретін қимыл-әрекет атауы болатын етістік. Ал Талдың басына қарлығаш ұя салыпты. Жолаушылар бұлақтың басына келіп демалды деген сөйлемдердегі бас сөзі – көп мағыналы сөз, себебі 1) бір нәрсенің бастау алатын жері деген бірдей мағынаға ие болып тұр; 2) екеуі де бір сөз табынан зат есім болып тұр.
Айтылуы, естілуі, жазылуы әр алуан, мағыналары бір-біріне жақын, жуық мәнді сөздер синонимдер деп аталады. Синонимге тән негізгі белгілер: 1) синоним сөздер әртүрлі дыбысталады; 2) синоним сөздердің мағынасы бір-біріне жақын болып келеді; 3) синоним сөздер бір сөз табынан болады. Мысалы, Апатты аймаққа көмекші, жәрдемші топ келді деген сөйлемдегі көмекші, жәрдемші сөзі бірінің орнына бірін ауыстырып қолдануға болатын, мағыналары бір-біріне жақын, бір сөз табынан болған синоним сөздер. Тілімізде синоним сөздер зат есімдерден, сын есімдерден, етістіктерден және үстеулерден кездеседі.
Зат есімнен
болған синонимдер
Сын есімнен болған синонимдер
Етістіктен болған синонимдер
Үстеуден болған синонимдер
Источник статьи: http://itest.kz/ru/ent/kazahskij-yazyk/leksika/lecture/omonimder-sinonimder-antonimder
Омонимдер. Синонимдер. Антонимдер
Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздер антонимдер деп аталады. Мысалы, елгезек бала – тілазар бала, шабан ат – жүрдек ат, іскер адам – олақ адам, жақсы мінез – жаман мінез, қисық ағаш – түзу ағаш, тату көрші – араз көрші, т.б. Тілімізде антоним сөздер мақал-мәтелдерде, жұмбақтарда көп кездеседі. Мысалы, Ащы мен тұщыны татқан білер, алыс пен жақынды жортқан білер. Аз сөз – алтын, көп сөз – көмір, т.б. Осы мысалдардағы ащы-тұщы, алыс-жақын, аз-көп сөздері – мағыналары бір-біріне қарама-қарсы айтылған антоним сөздер.
Омоним – сыртқы тұлғасы: айтылуы, естілуі, жазылуы бірдей, мағыналары әртүрлі сөздер. Сыртқы тұлғасы жағынан омоним сөздер мен көп мағыналы сөздер ұқсас болып келеді. Омоним болудың негізгі белгісі сөздердің арасында мағыналық байланыс болмайды, яғни омоним сөздер әртүрлі мағынада қолданылады, ал көп мағыналы сөздердің арасында мағыналық байланыс болады, көп мағыналы сөздер бір сөз табынан болып, бір негізден тарайды. Мысалы, Басыңды жоғары көтеріп, аяғыңды жылдам бас деген сөйлемдегі бас сөзі омоним, себебі бірінші бас сөзі адамның дене мүшесі – не? деген сұраққа жауап беретін, заттық ұғым атауы болатын зат есім, екінші бас сөзі – не істе? деген сұраққа жауап беретін қимыл-әрекет атауы болатын етістік. Ал Талдың басына қарлығаш ұя салыпты. Жолаушылар бұлақтың басына келіп демалды деген сөйлемдердегі бас сөзі – көп мағыналы сөз, себебі 1) бір нәрсенің бастау алатын жері деген бірдей мағынаға ие болып тұр; 2) екеуі де бір сөз табынан зат есім болып тұр.
Айтылуы, естілуі, жазылуы әр алуан, мағыналары бір-біріне жақын, жуық мәнді сөздер синонимдер деп аталады. Синонимге тән негізгі белгілер: 1) синоним сөздер әртүрлі дыбысталады; 2) синоним сөздердің мағынасы бір-біріне жақын болып келеді; 3) синоним сөздер бір сөз табынан болады. Мысалы, Апатты аймаққа көмекші, жәрдемші топ келді деген сөйлемдегі көмекші, жәрдемші сөзі бірінің орнына бірін ауыстырып қолдануға болатын, мағыналары бір-біріне жақын, бір сөз табынан болған синоним сөздер. Тілімізде синоним сөздер зат есімдерде, сын есімдерде, етістіктерде және үстеулерде кездеседі.
Зат есімнен
болған синонимдер
Сын есімнен болған синонимдер
Етістіктен болған синонимдер
Үстеуден болған синонимдер
Источник статьи: http://itest.kz/kz/ent/qazaq-tili/leksika/lecture/omonimder-sinonimder-antonimder
«Омоним, синоним, антонимдерді қайталау» 5 сынып сабақ жоспары.
Международные дистанционные “ШКОЛЬНЫЕ ИНФОКОНКУРСЫ”
для дошкольников и учеников 1–11 классов
Оргвзнос: от 15 руб.
Идет приём заявок
Пәні: қазақ тілі
Тақырыбы: Омоним, синоним, антонимдерді қайталау
Іс- әрекет, мақсатқа жету әдіс- тәсілдерін таңдай білуге, өзін- өзі бағалай білуге тәрбиелеу;
Оқушының пәнге қызығышылығын арттыру, білім деген саналы көзқарастарын, танымдық, ізденімпаздық қабілеттерін қалыптастыру;
Оқушыларға деңгейлік тапсырмалар арқылы омоним, синоним, антоним сөздер туралы түсініктерін байқау, біліктілік деңгейлерін байқау.
Сабақтың түрі: қайталау
Сабақтың әдісі: қайталау, дамыта оқыту, тест, сұрақ- жауап, топтастыру.
Сабақтың көрнекілігі мен құрал-жабдықтары: компьютер, интерактивті тақта, кестелер, бағалау парақтары
І. Ұйымдастыру бөлімі.
Оқушылармен амандасу, түгендеу, сынып тазалығын қадағалау. Оқушыларды екі топқа бөлу.
Өткенді еске түсірсең,
Ешкімнің жоқ таласы
Сабақтың жүру барысы :
«Кім тапқыр?» ойыны
«Сөзден сөйлем» ойыны
ІІ. «Сиқырлы сұрақтар» ойыны
Топтар кезек- кезек сұрақтарға жауап береді
Лексика нені зерттейді?
Сөздің тура мағынасы дегеніміз не?
Ауыспалы мағына дегеніміз не?
Көп мағыналы сөздер дегеніміз не?
Омоним дегеніміз не?
Синоним дегеніміз не?
Антоним дегеніміз не?
Антоним сөздерге мысал
Синоним сөздерге мысал айт.
Омоним сөздерге мысал келтіріңдер.
Көп мағыналы сөздерге мысал жазыңдар.
ІІІ. “Кім тапқыр” ойыны
Ойынның шарты: жұмбақтар шешу.
Ерте тұрады бір қыз,
Кеш тұрады бір қыз.
Бір жансызға мінгеседі,
Үстінде ақ тақырдың із кеседі.
Оңға қарай оқысаң да бір халық,
Солға қарай оқысаң да бір халық .
Асты тігілген, үсті тігілген.
ІҮ. “Жасырынған сөздер”
Мына бос торкөздерге тиісті сөздерді қойсаңыздар, “Аяз би” ертегісінен үзінді оқи аласыздар.
Тапсырма: Үзіндінің ішінен антоним сөздерді табу.
. мен . татқан білер,
. пен . жортқан білер.
. адам жала жауып аздырады,
. адам жол тауып оздырады.
Ү. «Сиқырлы дөңгелек» ойыны
Дөңгелекке жазылған сөздердің синонимдерін табу
Сұлу, батыр, сабырлы, ас, өң, жылдам.
ҮІ. “Адасқан сөздер” ойыны
І топ “Адасқан сөздерді” орнына қой және омонимдердің астын сызу.
1. Дейсің, қара, жағам,
Бірақ, әліңе, қара.
2. Санды, Самат, бөле ме?
Мен, Сара, Самат, бөле ме?
ІІ топ “Адасқан әріптерді” орнына қой және омонимдердің астын сызу.
1. Орында, осы, дәл,
Үйге, кеш, келсем де.
ҮІІ. Сөздерге лексикалық талдау жасаңдар.
Батыр, жай, айт, жылы.
Көркем, түс, қара, бөле.
ҮІІІ. «Сөзден сөйлем» ойыны
Төмендегі сұрақтардың біріне жауап болатындай шағын мәтін жазыңдар.
Онда міндетті түрде антоним, синоним, омоним сөздер болуын ескеріңдер.
Анаңның туған күніне қандай сыйлық тартар едің?
Досыңның ерсі қылығын көрдің делік. Не істер едің?
Егер сенің қолыңа ғажайып сиқырлы таяқ түссе, қайтер едің?
Тест парақшаларына жауап береді.
1. Синонимі бар сөйлемді табыңыз.
А) Даңқ үшін, думан үшін қызмет етпе.
Ә) Біреуді мұқату, кеміту дұрыс емес.
Б) Сапардың аярлығы Сағиланы жирендірді.
2. Омоним болатын сөз қайсысы, көрсетіңіз.
3. Антоним сөздерді табыңыз.
4. Синоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Әндету, өлеңдету.
5. Омоним бола алатын сөзді табыңыз.
6. Антонимді табыңыз.
Ә) Жоламау — жуымау.
7. Ауыспалы мағыналы сөзді тап.
Ә) Жануардың көзі.
Б) Терезенің көзі.
8. Ауыспалы мағыналы сөзді тап.
Ә) Жиналыстың аяғы.
Б) Жануардың аяғы.
9. Белгілі бір тілдегі сөздердің жиынтығы қалай аталады.
10. Омоним дегеніміз не?
А) Мағыналары қарама — қарсы сөздер.
Ә) Мағыналары жақын, бірақ әртүрлі дыбысталып, жазылатын сөздер.
Б) Біркелкі дыбысталып айтылатын, бірақ мағынасы басқа-басқа сөздер тобы.
Синоним, антоним, омонимсөздері бар мақал-мәтелдер мен жұмбақтар жазып келу.
Выберите книгу со скидкой:
ОГЭ. География. Новый полный справочник для подготовки к ОГЭ
350 руб. 242.00 руб.
Математика. Новый полный справочник школьника для подготовки к ЕГЭ
350 руб. 222.00 руб.
Дошкольная педагогика с основами методик воспитания и обучения. Учебник для вузов. Стандарт третьего поколения. 2-е изд.
350 руб. 963.00 руб.
Считаю и решаю: для детей 5-6 лет. Ч. 1, 2-е изд., испр. и перераб.
350 руб. 169.00 руб.
Начинаю считать: для детей 4-5 лет. Ч. 1, 2-е изд., испр. и перераб.
350 руб. 169.00 руб.
Считаю и решаю: для детей 5-6 лет. Ч. 2, 2-е изд., испр. и перераб.
350 руб. 169.00 руб.
Пишу буквы: для детей 5-6 лет. Ч. 2. 2-е изд, испр. и перераб.
350 руб. 169.00 руб.
Русско-английский словарик в картинках для начальной школы
350 руб. 163.00 руб.
ОГЭ. Литература. Новый полный справочник для подготовки к ОГЭ
350 руб. 205.00 руб.
ЕГЭ. Английский язык. Новый полный справочник для подготовки к ЕГЭ
350 руб. 171.00 руб.
Рисуем по клеточкам и точкам
350 руб. 248.00 руб.
ЕГЭ. Информатика. Новый полный справочник для подготовки к ЕГЭ
350 руб. 163.00 руб.
БОЛЕЕ 58 000 КНИГ И ШИРОКИЙ ВЫБОР КАНЦТОВАРОВ! ИНФОЛАВКА
Инфолавка — книжный магазин для педагогов и родителей от проекта «Инфоурок»
VI Международный дистанционный конкурс «Старт»
Идет приём заявок
- 16 предметов
- Для учеников 1-11 классов и дошкольников
- Наградные и подарки
Номер материала: ДВ-152960
Добавляйте авторские материалы и получите призы от Инфоурок
Еженедельный призовой фонд 100 000 Р
Не нашли то что искали?
Вам будут интересны эти курсы:
Оставьте свой комментарий
Ответственность за разрешение любых спорных моментов, касающихся самих материалов и их содержания, берут на себя пользователи, разместившие материал на сайте. Однако редакция сайта готова оказать всяческую поддержку в решении любых вопросов, связанных с работой и содержанием сайта. Если Вы заметили, что на данном сайте незаконно используются материалы, сообщите об этом администрации сайта через форму обратной связи.
Все материалы, размещенные на сайте, созданы авторами сайта либо размещены пользователями сайта и представлены на сайте исключительно для ознакомления. Авторские права на материалы принадлежат их законным авторам. Частичное или полное копирование материалов сайта без письменного разрешения администрации сайта запрещено! Мнение редакции может не совпадать с точкой зрения авторов.
Источник статьи: http://infourok.ru/omonim-sinonim-antonimderdi-aytalau-sinip-saba-zhospari-579439.html